Ik las: 'Zweedse laarzen' van Henning Mankell. Zijn laatste roman ...

Zweedse laarzen

Waar gaat het boek over?

Op een herfstnacht schrikt ex-chirurg Fredrik Welin wakker: zijn huis, op een eilandje in de Oostzee, staat in lichterlaaie. Ternauwernood weet hij het brandende huis te ontvluchten. Hij heeft nog net tijd om twee linkerlaarzen aan te trekken.

De volgende morgen is zijn woning tot de grond toe afgebrand. Fredrik moet zijn leven opnieuw vorm zien te geven, en dat terwijl hij wordt beschuldigd van brandstichting. Hij voelt zich oud en ontheemd, zelfs als zijn grillige dochter opduikt om hem te steunen. Maar dan ontmoet hij de jonge journaliste Lisa. Zij wekt heel andere gevoelens in hem op; gevoelens die hij bijna vergeten was.

Ik heb het boek graag gelezen.

Voor in het boek staat:

'Dit is een zelfstandig te lezen vervolg op Italiaanse schoenen.'

Het boek is verdeeld in vier hoofdstukken, waar het verhaal van Fredrik Welin in de ik-vorm verteld wordt.

Deze hoofdpersoon is niet meteen sympathiek te noemen, maar ik herkende hem op de een of andere manier wel als een echt persoon. De sfeer in het verhaal is niet prettig te noemen, eerder beklemmend. Fredrik Welin woont op een eiland waar hij van stamt, maar hoort er niet echt bij. Hij zal nooit een echte eilander worden. Hij is anders.

Na de brand loopt Fredrik terug naar zijn verbrande huis;

'Ik liep dichter naar de rokende puinhoop toe. De laars aan mijn rechtervoet knelde. Dis is wat ik bezit, dacht ik. Ongelijke laarzen. Al het andere is weg. Ik heb zelfs geen kleren om aan te trekken.'

Tot op dat moment was hij er zich nog niet van bewust hoe vergankelijk alles is of kan zijn.

Hij ziet nu ook dat het leven niet vanzelfsprekend is, mede omdat enkele personages komen te overlijden.

Het leven houdt een keer op, net zoals het dichtgaan van deze scherenkust niet altijd iets is waar op gerekend kan worden. Dit onderwerp komt telkens weer terug. Ook nadat hij weer gedroomd heeft, deze keer over grotten;

'Heel even dacht ik dat ik misschien nooit meer wakker zou worden als ik eenmaal sliep. De dood was me ineens heel nabij.' Steeds ligt het woord 'dood' op de loer in dit verhaal.

En wie is die brandstichter? Dat is een vraag die tot het einde toe onbeantwoord blijft. Wat er gebeurt nadat Fredrik het te weten is gekomen zal je verbazen. Maar ook weer niet zo heel erg omdat je inmiddels een goede kijk hebt gekregen op de persoon Fredrik en op zijn handelen.

Wanneer hij nog jong is, hoort hij een verhaal waar zijn grootouders nog lang over nadenken. Is het waar of niet? Hij was nog maar tien jaar maar dit was het moment dat hij het verschil kon zien tussen een leugen en een sterk verhaal. Dat heeft hij onthouden, zo zul je zien aan het einde van het verhaal wanneer vragen gesteld worden naar aanleiding van het overlijden van een personage.

Hij neemt symbolisch afscheid van zijn leven als arts door zijn stethoscoop in het water te gooien en ontdekt dat iets van leven terug is gekomen in het water bij zijn steiger. Meteen daarna krijgt hij het bericht dat zijn nieuwe laarzen gearriveerd zijn.

Rubberlaarzen spelen van het begin tot het eind in dit verhaal een rol in het leven van Fredrik. Hij heeft nieuwe besteld en het duurt lang voor ze geleverd worden. Hij kijkt er naar uit, want nieuwe laarzen betekenen ook kans op een nieuw begin. Een nieuw begin dat hij dan op een waardige wijze af kan sluiten.

'Het was al laat in augustus.

Binnenkort zou het herfst zijn.

Maar het donker beangstigde me niet meer.'

In een nawoord geeft Henning Mankell ons, lezers nog een waardevolle boodschap mee:

'Een kustlijn is altijd onaf, onbepaald, zwevend. Op dezelfde manier verhoudt de fictie in een verhaal zich tot de werkelijkheid. De gelijkenis bestaat wellicht, af en toe, maar het is vooral het verschil dat bepaalt wat er is gebeurd en wat er kon zijn gebeurd.
Zo moet het zijn. Omdat de waarheid altijd provisorisch en veranderlijk is.
Henning Mankell – Antibes, maart 2015'

Rest in Peace, Henning Mankell. You will be missed.

Over de auteur:

(foto:achterflap Zweedse laarzen)

Henning Mankell (3 februari 1948 – 5 oktober 2015) was internationaal een van de best verkopende Zweedse auteurs; er gingen wereldwijd al meer dan 40 miljoen exemplaren van zijn boeken over de toonbank.

Zijn werk – dat toneel, jeugdboeken, romans en thrillers omvat – werd in meer dan veertig talen vertaald. Vooral het personage Kurt Wallander is wereldwijd bekend.
Mankells vijfde Wallander, Dwaalsporen, werd door recensenten en lezers van Vrij Nederland verkozen tot beste thriller aller tijden. Mankell was naast schrijver ook regisseur en artistiek leider van het Nationaal Theater in Mozambique. Hij stond bekend om zijn maatschappelijke engagement.

In 2014 werd bij Henning Mankell longkanker geconstateerd, de ziekte waaraan hij uiteindelijk zou komen te overlijden. Naar aanleiding van deze diagnose schreef hij het autobiografische Drijfzand (2015), waarin hij reflecteert op leven en dood.
Zijn laatste boek is de spannende roman Zweedse laarzen.

Henning Mankell

Overzicht van prijzen en nominaties

1991 – Swedish Crime Writers’ Academy, Best Swedish Crime Novel Award voor Moordenaar zonder gezicht

1991 – The Nils Holgersson Prize voor HZNDHDNESR – Een geheim genootschap

1992 – Glasnyckeln (Glazen Sleutel, prijs voor het beste Scandinavische misdaadboek) voor Moordenaar zonder gezicht

1993 – Deutscher Jugendliteraturpreis voor HZNDHDNESR – Een geheim genootschap

1995 – Swedish Crime Writers’ Academy, Best Swedish Crime Novel Award voor Dwaalsporen

1996 – Swedish Astrid Lindgren Prize

1998 – Augustpriset voor Resan till världens ände (Reis naar het einde van de wereld)

2001 – Crime Writers’ Association Gold Dagger for Best Crime Novel of the Year: Dwaalsporen

2001 – Corine Literature Prize for Midzomermoord

2004 – Gumshoe Award voor de beste Europese misdaadroman: De terugkeer van de dansleraar

2008 – Corine Literature Prize voor het Duitse audioboek De Chinees

2009 – D&T Publieksfavoriet Vrij Nederland ‘Beste thriller aller tijden’ voor Dwaalsporen

Boekgegevens:

Titel: Zweedse laarzen

Auteur: Henning Mankell

Genre: vertaalde literaire roman, novelle

Uitgave: hardcover, 416 pagina's

Uitgever: Uitgeverij De Geus, oktober 2015

ISBN: 978 90 44535 71 6

ISBN: 978 90 44535 72 3 (e-book)

Oorspronkelijke titel : Svenska gummistövlar
Vertaling: Clementine Luijten, Jasper Popma

Koop dit boek via uw lokale boekhandel of via:

bol.com
Bruna.nl
Ako.nl
ECI.nl