'Graag Gelezen', mijn boekenblog: Ik las: 'Reizigers van een nieuwe tijd' geschreven door Abdelkader Benali

Jan Janszoon, een Nederlandse piraat in Marokkaanse dienst

Reizigers van een nieuwe tijd

In de vroege zeventiende eeuw bekeerde Jan Janszoon uit Haarlem zich tijdens zijn Noord-Afrikaanse ballingschap tot de islam. Hij werkte zich met gemak op tot admiraal van de Barbarijse piratenstad Salé in Marokko. Daarmee toonde hij het menselijke vermogen om zich met een nieuwe cultuur te vereenzelvigen, zó dat hij deze hartstochtelijk verdedigde en er een dominante kracht bleek te kunnen zijn.

Wellicht wordt identiteit meer door omstandigheden en toeval bepaald, dan door geboorte en nationaliteit.

‘Reizigers van een nieuwe tijd’ is een ode aan grensgangers zoals Jan Janszoon, die onderdeel werden van de Marokkaanse cultuur en ons nieuwe vormen van burgerschap tonen. Wat vertellen deze historische reizigers ons over de tijd waarin we leven?

Mijn mening:

“Niet ver van het Marokkaanse dorp waar ik ben geboren komen in het jaar 1515 de Spanjaarden aan land, en niet met de beste bedoelingen.”

In ‘Reizigers van een nieuwe tijd’ neemt Abdelkader Benali ons mee op een fascinerende reis door de geschiedenis en identiteit. Hij verweeft zijn eigen ervaringen als Marokkaans-Nederlandse schrijver met het verhaal van Jan Janszoon, een 17e-eeuwse Haarlemse jongen die zich bekeert tot de islam en uitgroeit tot admiraal van de Barbarijse piraten.

Benali schetst een levendig beeld van Janszoons avontuurlijke leven, gevuld met zeeslagen, bekering tot de islam en integratie in een nieuwe cultuur. Hij toont ons hoe Janszoon zich staande houdt in een complexe wereld waar religie, nationaliteit en loyaliteit voortdurend in flux zijn.

Tegelijkertijd reflecteert Benali op zijn eigen zoektocht naar identiteit en zijn positie in de Nederlandse samenleving. Hij bespreekt thema's als integratie, migratie en radicalisering, en belicht de overeenkomsten en tegenstellingen tussen zijn eigen ervaringen en die van Janszoon.

“Met behulp van Hitler, die hem een eskadron militaire vliegtuigen aanbiedt, zet Franco een geheime operatie op touw om Riffijnen die kunnen vechten tegen de republikeinen naar het Spaanse vasteland te brengen. Aan de Spaanse Burgeroorlog van 1936 nemen ook mijn voorouders deel. De oorlog waarin ze worden ingezet als terreurbrigade is niet de hunne.”

“Is de reden dat mijn voorouders naar Algerije trokken om op het land te werken ook deels een vlucht voor dat oorlogsgeweld? Ik kom er in mijn onderzoek achter dat mijn landstreek veel meer door oorlog en terreur is beïnvloed dan ik dacht.”

De kracht van ‘Reizigers van een nieuwe tijd’ ligt in de unieke combinatie van historische feiten, persoonlijke reflectie en maatschappelijke relevantie. Benali daagt ons uit om onze eigen grenzen te verleggen en na te denken over de complexiteit van identiteit en integratie in een steeds meer globaliserende wereld.

Dit essay verscheen ter gelegenheid van De Maand van de Geschiedenis.

De auteur:

Abdelkader Benali werd in 1975 geboren in Ighazzazen (Marokko).

Van de achter(binnen)flap:

“Mijn kindertijd speelde zich deels af aan het Noord-Marokkaanse strand, tussen het kustdorp Bouhafer en de Kaap van de Drie Tanden, waar mijn grootmoeder is geboren.”

Hij woont vanaf zijn vierde in Nederland. Hij schrijft columns, toneelstukken, poëzie, verhalen en romans, waarvan er al heel wat werden bekroond, o.a. met de Libris Literatuur Prijs. Zijn werk wordt ook in vele talen vertaald. In 2021 hield hij de 25ste Henri Nouwenlezing.

Reizigers van een nieuwe tijd koopt u bij (de webwinkel van) uw lokale boekhandel of bij:

bol.

Bruna.nl

Libris

Standaard Boekhandel

Boekgegevens:

Titel: Reizigers van een nieuwe tijd

Auteur: Abdelkader Benali

Genre: essay, geschiedenis algemeen

Uitgave: paperback, 64 pagina’s

Uitgever: De Arbeiderspers, februari 2024

ISBN: 9789029552677