'Graag Gelezen', mijn boekenblog: Ik las: 'Springlevend' geschreven door Saskia de Bodt

Hoe klassieke boeken van betekenis veranderen

Springlevend

Klassieke boeken zijn meer dan statische objecten, ze leven ...

In haar boek ‘Springlevend’ neemt Saskia de Bodt samen met de andere auteurs de lezer mee op een fascinerende reis door de wereld van klassieke kinderliteratuur.

Ze onderzoekt hoe de betekenis van twaalf beeldbepalende boeken, zoals Pinokkio, Heidi en Nils Holgersson in de loop der tijd is veranderd. De besproken boeken verschenen tussen 1850 en 1950.

De Bodt belicht niet alleen de tekstuele aanpassingen die de boeken hebben ondergaan, maar zoomt ook in op de illustraties, vertalingen en de bredere culturele context waarin de boeken opnieuw leven worden ingeblazen. Er wordt later heel anders naar deze boeken gekeken dan in de tijd dat ze hun oorsprong hadden.

Een van de grote sterke punten van ‘Springlevend ‘is de breedte van De Bodts benadering. Ze beperkt zich niet tot een simpele analyse van de veranderingen in de boeken, maar plaatst deze veranderingen in een breder historisch en maatschappelijk kader. Zo laat ze zien hoe de boeken beïnvloed zijn door veranderende ideeën over het hebben van kinderen, pedagogie en gender. De Bodt schetst ook een gedetailleerd beeld van de rol die illustratoren, vertalers en andere bemiddelaars hebben gespeeld in de transformatie van de boeken.

“De reden waarom ‘The Story of Ferdinand’ sindsdien nooit meer uit druk is geweest en waarom het boek in de loop der jaren in meer dan zestig talen werd vertaald, wordt in hetzelfde artikel met vooruitziende blik eigenlijk al verklaard. Het was niet alleen in verschillende opzichten controversieel, maar ook multi-interpretabel. We weten inmiddels dat Gandhi hem (deze vriendelijke stier) adoreerde en dat Hitler en Franco hem in de ban delen, maar ook dat hij in communistische kringen én door de flowerpowerbeweging werd omarmd. En recent zagen vertegenwoordigers van CRC (Children’s Rights Committee) Ferdinand als een van de mooiste voorbeelden van het claimen van het recht op identiteit door kinderen.”

De Bodt schrijft op een heldere en tegelijkertijd innemende manier, waardoor ‘Springlevend’ niet alleen een interessant boek is voor literatuurwetenschappers en kinderboekenliefhebbers, maar ook voor een breder publiek. De talrijke illustraties zijn een mooie aanvulling op de teksten.

‘Springlevend’ is meer dan een studie over klassieke kinderliteratuur. Het is een boek over de kracht van verhalen en de manier waarop deze verhalen door de tijd heen opnieuw worden uitgevonden. De Bodt laat zien dat klassieke boeken geen statische objecten zijn, maar levende wezens die voortdurend in gesprek gaan met nieuwe lezers en nieuwe generaties.

‘Springlevend’ is een must-read voor iedereen die geïnteresseerd is in kinderliteratuur, het fenomeen van bewerking en de manier waarop verhalen betekenis krijgen door de tijd heen. De Bodt levert een originele en waardevolle bijdrage aan ons begrip van klassieke boeken en hun blijvende relevantie in de hedendaagse maatschappij.

De auteur:

Saskia de Bodt (3 januari 1952) is kunsthistoricus en bijzonder hoogleraar Illustratie aan de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam. Ze is vanaf 1990 als universitair docent betrokken bij de Universiteit Utrecht.

Saskia de Bodt publiceerde onder meer Van Poe tot Pooh. Illustreren om je penselen te kunnen betalen? (2010), Getekend, Hans Christian Andersen. Zijn geïllustreerde sprookjes in de Lage Landen (2005) en Prentenboeken. Ideologie en illustratie 1890-1950 (2003, met Jeroen Kapelle).

Springlevend koopt u bij (de webwinkel van) uw lokale boekhandel of bij:

bol.

Bruna.nl

Libris

Standaard Boekhandel

Boekgegevens:

Titel: Springlevend

Hoofdauteur en samensteller: Saskia de Bodt

Mede-auteurs: Annemiek Overbeek, Fia Dieteren, Henk van der Liet, Anna C. Koldeweij

Genre: literatuurstudies, literaire non-fictie

Uitgave: gebonden met illustraties, 254 pagina’s

Uitgever: Uitgeverij Hoogland & Van Klaveren, september 2023