In de proloog lees je wat er gebeurde voorafgaand aan de geboorte van de hoofdpersoon. Hier komt ook ‘De burgers van Calais’ van Rodin ter sprake. De zes burgers die hun levens hadden willen geven om de stad te redden.
De wereld is nog maar net aan het genezen van de wonden van de oorlog.
“Twee uur later was ik geboren en kon het gevecht beginnen.”
‘Arco’ is een roman met hoofdstukken zonder titel of nummer. Dat past helemaal binnen dit verhaal, omdat het leven ook niet stopt wanneer er iets veranderd is.
Het verhaal gaat verder met ‘Mannetje ik’ en zijn hond Arco.
Arco komt door het hele verhaal voor; vanzelfsprekend niet dezelfde hond maar een hond met dezelfde naam of ongeveer dezelfde naam. Zoals ‘Cravo’ dat is Arco met een v, de V van vrijheid.
Het verhaal is beschouwend geschreven alsof de auteur van een afstand kijkt naar de levens van de personages en de lezers daar deelgenoot van wil maken.
Je leest over de tijd dat hij nog een jong kind was en mee naar de kerk moest omdat dat nu eenmaal gebruikelijk was in zijn omgeving.
“Ik was geen gemakkelijk kind, zeer gevoelig en impulsief, explosief als een vulkaan. Mijn hart was de leidraad die ik volgde bij alles wat ik deed en mijn omgeving gaf mij vooralsnog alle ruimte, was liefdevol en vergevingsgezind.”
Zijn opa was zijn held en toen hij overleed was dat zijn eerste kennismaking met de dood.
Hij voelde het verdriet dat daarbij hoort.
Alex groeit op als een jongen die zich enorm verbaast over zijn leeftijdsgenootjes die zich laten kneden tot mensen die passen binnen hun samenleving. Zelf wil hij geen dokter, tandarts of jurist worden; hij wil vrij zijn. Hij wil een eigen identiteit hebben. Bovendien kan hij zich geen leven voorstellen na zijn dertigste. Hij zoekt de zin van het bestaan.
Zijn lerares Frans maakte hem van jongen tot man. Hij groeit als persoon.
“Ze leerde mij mijn eigen lichaam kennen en het hare te behagen. In de jaren die volgden werd mij meer en meer duidelijk, dat de liefde tussen twee mensen, in eerste instantie het gevolg van wederzijdse fysieke aantrekkingskracht, een geheel andere was. Veel minder onbaatzuchtig, veel meer eisend. Een emotioneel gevecht, waarvan de uitkomst allerminst vaststond.”
Hierna verlaat Alex zijn ouderlijk huis en vertrekt naar Parijs. Hij komt daar terecht midden in de Parijse studentenrevolte en wordt gered door Lisa. Zij neemt hem mee naar haar appartement en al snel is het duidelijk; hij houdt van haar en zij van hem. Maar iets in hem dwingt hem haar te verlaten. Europa is zo groot en Alex wil meer en meer.
Hij gaat naar Portugal en Griekenland en in cursief lees je regelmatig de briefwisseling tussen Alex en Lisa. Ze is niet uit zijn leven, ook niet als hij bij andere vrouwen woont.
Ook met zijn moeder houdt hij contact, weliswaar zo nu en dan slechts met een telefoongesprek om aan te geven wanneer hij weer naar huis komt.
Hij neemt zich voor om geen vaste relaties meer aan te gaan, maar dan ontmoet hij Eline. Niets is meer hetzelfde; zij is de vrouw van zijn leven en zijn zoektocht wordt afgesloten. Ze trouwen en krijgen samen twee kinderen.
‘Arco’ neemt je mee naar beeldende kunst en het werk van auteurs uit vroegere tijden. Vooral een boek van Hermann Hesse, met de titel ‘Siddhartha’ is hier belangrijk. ‘Siddhartha’ gaat over de spirituele reis van een jongen in de tijd van Boedha.
Siddhartha, de zoon van een Brahmaan, verlaat zijn ouders om zich bij de asceten te vervoegen. Samen met zijn vriend Govinda gaat hij op zoek naar verlichting. Siddhartha ondergaat een aantal veranderingen en realiseert zich verschillende dingen terwijl hij zijn doel probeert te bereiken.
NB: Sidda = volbracht, Artha = doel of rijkdom. (bron info: Wikipedia)
Terwijl alles onder zijn voeten lijkt te verdwijnen en de banken zijn bedrijf niet meer willen ondersteunen, blijken een aantal dingen in zijn leven te groeien: leven, vriendschap en weten wie hij is en wat zijn plaats is in het leven.
Dit stuk over banken is een realistische weergave; banken lijken veranderd te zijn in onpersoonlijke grootheden die je eerst binnenlokken met personen die je kennen en waarvan je de naam kent, die dan stilletjes verdwijnen in de grootheid van de bank, om nooit meer van te worden gehoord.
De schrijfstijl van Jan Jansen is adembenemend; ik was meteen onder de indruk van zijn gave om de lezer te laten opgloeien van blijdschap of om tranen in de ogen te laten verschijnen.
Jan Jansen heeft een prachtige manier om zich te verwoorden, ik heb ‘Arco’ niet weg kunnen leggen en heb regelmatig een traantje moeten laten, maar had ook een voldaan gevoel bij het dichtslaan van dit boek.
De auteur:
Jan Jansen (1949). Geboren in de naoorlogse periode groeit de schrijver op in de roerige zestiger jaren, waarin door de jeugd het streven naar vrijheid van handelen en denken tot het hoogst denkbare goed wordt uitgeroepen. Hij maakt daardoor deel uit van de generatie, die vanaf dat moment de samenleving voorgoed zal veranderen.
Op de achterflap van 'Arco':
‘Ik vind mijn levensvreugde in de mensen, de dingen en de gebeurtenissen om mij heen, maar ervaar de mensheid in zijn geheel daarentegen als een diepe teleurstelling.’ – J.J.
Arco koopt u bij (de webshop van) uw lokale boekhandel of bij:
Boekgegevens:
Titel: Arco
Auteur: Jan Jansen
Genre: roman
Uitgave: hardcover, 228 pagina’s
Uitgever: Boekengilde, december 2020
ISBN: 9789464026795
NUR: 301
Met dank aan de auteur voor het toezenden van een recensie-exemplaar.
(bron info: Boekengilde)
