donderdag 20 november 2025

Ik las 'Hier en aan de overkant' geschreven door J.M. Williams en was onder de indruk. Lees hier mijn recensie (inclusief inkijkexemplaar)

 De MacEwens Deel 1


Hier en aan de overkant

Een meeslepend, aangrijpend en elegant interbellum-drama van de bovenste plank

Met 'Hier en aan de overkant', het eerste deel in de MacEwens-trilogie, levert J.M. Williams een indringende en psychologisch gelaagde historische roman af die de lezer vanaf de eerste pagina in zijn greep houdt. Tegen de achtergrond van de turbulente en onzekere jaren '20 en '30 van de twintigste eeuw, ontvouwt zich het meeslepende en onvergetelijke verhaal van chirurg Alistair MacEwen en de Franse Ghislaine.

Het verhaal begint in de zomer van 1926, wanneer Alistair, die tijdens de Eerste Wereldoorlog zijn verstand verloor, terugkeert naar Noord-Frankrijk om de vrouw te bezoeken die destijds voor hem zorgde: Ghislaine. Dit weerzien is het katalysator voor een levenstransformatie voor beiden. We zien Alistair opmerkelijk herstellen, terwijl Ghislaine, die het verlies van dierbaren uit de oorlog met zich meedraagt, juist worstelt om grip op haar leven te houden. Hun paden kruisen en wijken, met als dieptepunt Ghislaines vereenzaming in Schotland tegen de tijd dat in 1938 de volgende wereldbrand aan de horizon verschijnt.

Wat deze roman boven het maaiveld van de historische fictie uit tilt, is de stilistische finesse en het scherpe psychologische inzicht van Williams. De auteur deinst er niet voor terug om de menselijke emoties in al hun rauwe, pure vorm te tonen. Ze durft te balanceren op de rand van de afgrond van menselijk leed en drama, wat leidt tot passages die de lezer diep raken – en ja, zelfs tot tranen kunnen leiden. 
De kracht zit hem echter in de beheersing: het wordt nimmer sentimenteel. Het filosofische inzicht in de menselijke natuur is zo sterk dat de karakters niet vervallen in clichés, maar worden neergezet als mensen van vlees en bloed waarmee je als lezer al snel een diepe band voelt ontstaan.
De levendige en natuurgetrouwe dialogen dragen hier essentieel aan bij. Of het nu gaat om een man in paniek, een ongeduldig kind, of een intiem gesprek tussen vader en dochter, de auteur vangt de unieke stem en emotie van elke situatie, waardoor je als lezer het gevoel krijgt 'er zelf bij te zijn'.

Hoewel iedereen blij is dat Alistair er weer is en hij op zijn beurt blij is terug te zijn, wordt door iedereen gevoeld dat na deze afwezigheid van bijna twee maanden Alistair wederom niet helemaal is teruggekeerd. Dat hij net als alle andere keren een stuk van zichzelf in Frankrijk heeft achtergelaten. Dat ‘thuis’ ook altijd daar zal zijn, waar een dertienjarig joch languit op de bank ligt en bij het flauwe licht van olielampen probeert te lezen. Niet om het verhaal dat hij zo zoetjesaan wel kent. Maar om in zijn hoofd opnieuw zijn vaders stem te horen en de taal waarin hij spreekt tegen zijn andere kinderen.

Het historische kader is eveneens van onberispelijke kwaliteit. Williams' achtergrond in zowel filosofie als geschiedenis is duidelijk merkbaar. De research is tot in de kleinste details op orde, of het nu gaat om de kleding en auto's van die tijd, de medische zorg, of de complexe politieke situatie in Europa. De auteur presenteert de sfeer van het interbellum op een levensechte, filmische wijze, zonder storende anachronismen of aperte historische fouten die in veel historische romans de leeservaring bederven.

Door de veelzijdige thematiek – het persoonlijke drama, de historische context, de filosofische diepgang – en de kleurrijke groep personages, is 'Hier en aan de overkant' een boek dat zowel mannen als vrouwen zal aanspreken. Liefhebbers van auteurs als Elizabeth Jane Howard, Sebastian Faulks en E.M. Forster vinden in Williams een waardige opvolger. Of u nu valt voor de robuste, maar fijngevoelige taal, het historische verhaal dat zich nergens tegenspreekt, of de personages waarmee u zich kunt identificeren: u zult niet teleurgesteld worden.

'Hier en aan de overkant' is een absolute aanrader. Het is een indrukwekkende start van de MacEwens-trilogie die bewijst dat Williams een meester is in het combineren van menselijk drama, psychologisch realisme en grondige historische precisie. 
Ik kijk uit naar het tweede deel van deze trilogie.


De auteur

J.M. Williams (Breda 1959) studeerde geschiedenis en filosofie. Naast fictie schrijft zij non-fictie en poëzie en recenseert voor o.a. Literair Nederland
Haar gedicht 14 mei 1940 werd in 2020 voorgedragen bij de herdenking van 80 Jaar Bombardement Rotterdam. Behalve als schrijver is Williams ook actief als spreker. Momenteel geeft ze lezingen over het belang van historische fictie.
Van J.M. Williams verschenen eerder de novellen De kwartiermaker (2022), en Borduren in het donker (2023). Ook in het Engels verschenen onder de titel Embroidering in the dark. In 2024 verscheen het e-book Het was stil op straat - 144 blogs.

Hier en aan de overkant is het eerste deel van de MacEwens-trilogie. Deel II Uit het puin, de levenden zal in het voorjaar van 2026 verschijnen; in het najaar, naar verwachting, deel III De grond en de wortels.

Hier en aan de overkant koopt u bij (de webwinkel van) uw lokale boekhandel of bij:

Boekgegevens

Titel: Hier en aan de overkant 
Reeks: MacEwens-trilogie (1)
Auteur: J.M. Williams
Genre: historische roman
Uitgave: paperback, 464 pagina's
Uitgever: Uitgeverij Drift, september 2025
ISBN: 9789083564609
ISBN: 9789083402888 (eBook)
NUR: 301


Met dank aan Uitgeverij Drift voor het toezenden van een recensie-exemplaar.
(bron info: Uitgeverij Drift)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Laat gerust een reactie achter. Dat waardeer ik. Ik zal zo snel mogelijk op de vraag of opmerking reageren. Bij voorbaat mijn dank.