dinsdag 18 november 2025

Ik las 'De zwevende wereld' geschreven door Annejet van der Zijl. Lees hier mijn recensie inclusief leesexemplaar en luisterfragment

 De verbonden levens van Franz von Siebold en Kusumoto Ine


De zwevende wereld 

Een rijke, prachtig geschreven en mooi geïllustreerde dubbelbiografie die de lezer niet snel loslaat

Annejet van der Zijl bewijst met 'De zwevende wereld' wederom haar meesterschap. Dit boek is geen droge geschiedschrijving geworden, maar een meeslepende, emotionele reis in het spoor van de Duitse arts Franz von Siebold en zijn Japanse dochter Oine (Ine). Het is een zeldzaam verhaal over liefde, ambitie, en de onvermijdelijke botsing tussen culturen.

De auteur neemt de lezer mee naar het volledig afgesloten Japan van de vroege 19e eeuw, met de Nederlandse handelspost Desjima als de enige wankele brug naar het Westen. Franz von Siebold, de jonge, ambitieuze arts, staat centraal in dit deel. Zijn wetenschappelijke nieuwsgierigheid en zijn passionele, maar gedoemde liefde voor de concubine Sonogi, vormen het kloppend hart van het eerste deel. Van der Zijl schildert een levendig en gedetailleerd beeld van het 'zwevende' leven in dit geïsoleerde land, waardoor het boek tegelijkertijd een boeiende cultuur- en geschiedschrijving van het oude Japan wordt.

En zo kreeg Franz von Siebold alsnog zijn historisch gelijk. Niet in zijn al te idealiserende opinies over Japan en de Japanners, die al tijdens zijn leven als achterhaald werden beschouwd. Niet in  zijn voorspellingen over de toekomst van het land, die achteraf veel te negatief waren geweest…
...Maar wel in zijn gevoel voor de betoverende ‘zwevende wereld’ waarin hij als jonge arts was terechtgekomen...

Nadat Von Siebold in 1830 abrupt uit Japan wordt verbannen – uit het land, en daarmee uit het leven van zijn geliefden – verschuift de focus. Het wordt een verhaal over decennialange scheiding en onwrikbare vastberadenheid. Franz von Siebold bouwt vanaf zijn ballingsoord in Leiden, gedreven door de wens om ooit terug te keren, zijn nalatenschap op als de grootste Japanexpert van zijn tijd. Zijn inspanningen zijn heroïsch en zijn invloed op de westerse blik op Japan is enorm.

Het verhaal van Oine Kusumoto is misschien nog wel indrukwekkender. Als dochter van een westerling en een Japanse concubine vecht ze tegen de conventies. Met haar vaders voorbeeld in gedachten ontwikkelt ze zich tot de eerste vrouwelijke arts van Japan. Haar veerkracht en moed maken haar tot een fascinerende en inspirerende hoofdpersoon.

Het moment waar het hele verhaal naartoe werkt – het 'openbreken' van Japan in 1854 en het daaropvolgende weerzien tussen vader en dochter – is een hoogtepunt van dramatische vertelkunst. Tegen de verwachting van een romantisch en emotioneel slot in, onthult Van der Zijl de complexe en vaak moeilijke realiteit van hun hereniging. Jaren van gescheiden levens en de enorme culturele verschillen hebben hun tol geëist. Dit onverwacht nuchtere maar diep menselijke slot geeft het boek een extra laag van authenticiteit en diepgang. 

Vervolgens zochten de ogen van Franz naar zijn dochter, die hij voor het laatst gezien had toen ze een driejarige peuter met koperrode krullen was geweest:

‘Oine?’ vroeg de man en keek deze keer naar haar. ‘Ja, ik ben Ine’ zei ze, terwijl ze haar hoofd boog. De man stak zijn arm uit en trok haar tegen zich aan. Hij kuste haar op haar voorhoofd en wang en zei ‘Oine, Oine’ in een stem gevuld met emotie. Een groot warm lichaam  dat naar boter rook, omhelsde Oine. Dus dit is mijn vader, dacht ze terwijl ze tegen hem aan stond. Ze voelde zich opgetild een een sterke fysieke liefde die ze nooit van haar moeder had gevoeld.

'De zwevende wereld' is een rijke, prachtig geschreven dubbelbiografie die de lezer niet snel loslaat. Het is een eerbetoon aan twee uitzonderlijke individuen wier levens niet alleen hun eigen lot bepaalden, maar ook een tastbare invloed hadden op de wereldgeschiedenis en de westerse perceptie van Japan.

Lezers die houden van meeslepende biografieën, liefhebbers van Japanse geschiedenis en iedereen die geïnteresseerd is in het thema van culturele uitwisseling en de kracht van persoonlijke ambitie zullen hier van genieten. ‘De zwevende wereld’ is geen boek om even snel te lezen, het nodigt uit om de tijd te nemen en te genieten van het geheel.



De auteur 

Annejet van der Zijl (1962) is gepromoveerd historicus en een van de meest gelezen schrijvers van ons land. Ze schreef tot nu toe zeven non-fictieboeken, die allen bestsellers werden en veelvuldig werden bekroond, verfilmd en vertaald. 
NRC noemt haar ‘de ongekroonde koningin van de literaire non-fictie’. Voor haar oeuvre ontving ze onder meer de Gouden Ganzenveer en de Amsterdamprijs voor de kunst.

Eerder las ik van Annejet van der Zijl: Rijke mensen zijn anders.

De zwevende wereld koopt u bij (de webwinkel van) uw lokale boekhandel of bij:

Boekgegevens

Titel: De zwevende wereld
Auteur: Annejet van der Zijl
Genre: literaire non-fictie, dubbelbiografie
Uitgave: hardcover, 400 pagina's
Uitgever: Hollands Diep, september 2025
ISBN: 9789048874927
ISBN: 9789048874934 (eBook)
ISBN: 9789048874941 (luisterboek)
NUR: 320


Met dank aan Hollands Diep voor het toezenden van een recensie-exemplaar.
(bron info: Hollands Diep)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Laat gerust een reactie achter. Dat waardeer ik. Ik zal zo snel mogelijk op de vraag of opmerking reageren. Bij voorbaat mijn dank.