zaterdag 2 mei 2020

Ik las 'Executie aan de Meppelerstraatweg' geschreven door Samuel de Korte

Vergeet ons niet
Zwolle, 31 maart 1945


Executie aan de Meppelerstraatweg

De Tweede Wereldoorlog was bijna afgelopen. Toch werden er op de vooravond van de bevrijding, op 31 maart 1945, vijf mannen doodgeschoten aan de Meppelerstraatweg in Zwolle als vergelding voor een aanslag op een spoorbrug. Wilhelmus van Dijk, Hermanus Bosch, Willem Sebel, Johannes Muller en Berend IJzerman. Zij hadden allemaal gestreden tegen de gehate bezetter en waren voor verschillende vergrijpen vastgezet: wapenbezit, spionage of hulp aan onderduikers. Zij zouden de doodstraf krijgen voor wat zij hadden gedaan. 

Ter nagedachtenis aan hun offer werd er een monument geplaatst op de Meppelerstraatweg en is er jaarlijks een herdenkingsplechtigheid. Maar wat was er werkelijk gebeurd die fatale ochtend? Wat was er misgegaan en wat had plaatsgevonden, waardoor zij daar terechtgesteld werden? 
Aan de hand van nooit eerder verschenen foto's, unieke bronnen, getuigenverhalen en nieuw archiefmateriaal uit Nederland en het buitenland worden de gebeurtenissen tot aan de fatale ochtend verteld en verklaard. 
Ook wordt het lot van de nabestaanden behandeld en wordt de executie in een bredere context geplaatst.
(bron info: achterflap)

Mijn mening:

De motto van het boek: ‘Vergeet ons niet’ is overgenomen uit een keuze van leerlingen van groep 7 en 8 van de basisschool de Springplank in Zwolle. Jaarlijks wordt er bij het monument o.a. met deze leerlingen een herdenking gehouden en in 2019 werd hen gevraagd wat voor tekst of titel zij boven het monument zouden zetten. Hun antwoord was ‘Vergeet ons niet’.

Na een voorwoord van Kevin Prenger, hoofdredacteur Artikelen TracesofWar.nl lezen we een introductie van Samuel de Korte waarin hij het tot stand komen van dit boek uiteenzet. 
De gebeurtenissen aangaande de dood van de vijf mannen werden meestal mondeling doorgegeven in de familie en bleken achteraf niet helemaal overeen te komen met de realiteit. Dat was een van de redenen van de auteur om e.e.a. uit te zoeken en de uitkomst van zijn onderzoek vast te leggen voor ons allemaal.

Samuel de Korte begint het verhaal met de gruweldaad zelf: het fusilleren van Wilhelmus Antonius Maria van Dijk, Johannes Albertus Muller, Berend Jan IJzerman, Hermanus Bosch en Willem Sebel. Een korte uitleg van verschillende termen zoals: verzet, illegaliteit en ondergronds zorgt voor duidelijkheid.
Daarna stelt de auteur de mannen en hun families aan de lezer voor. Je leert ze kennen als echte mensen; wat deden ze voor werk en wie waren hun familieleden en wat waren hun achtergronden?
De vele foto’s en illustraties completeren het verhaal.

Wat er met hen gebeurde, waarom en wie daar verantwoordelijk voor was moet je zelf lezen in het boek. Wat ik je wel kan vertellen is dat ik zo nu en dan rillingen over mijn rug voelde lopen door hetgeen ik las. Hoe onmenselijk kan een mens zijn?

Hoe het er in het Huis van Bewaring aan toe ging is angstaanjagend. 

“De gevangenen wisten dat zodra het bevel ‘Snel aankleden. Niets meenemen!’ klonk, hun periode in het Huis van Bewaring ten einde was. Ze zouden niet naar een ander kamp worden afgevoerd of na een ondervraging terugkeren. Enkel zij die geëxecuteerd worden worden, kregen deze order te horen.”

Behalve de executie op 31 maart 1945 van de vijf genoemde personen wordt in dit boek nog een executie besproken die plaatsvond op 4 april 1945.

‘Executie aan de Meppelerstraatweg’ laat zien hoe dappere mensen overgeleverd waren aan de willekeur van anderen. Deze anderen hadden vaak bijzonder egoïstische redenen om zo te handelen.

Ondanks de kleine tekortkomingen in de tekst heb ik het boek graag gelezen. Dit zijn kleine dingen waar je overheen kunt stappen; dat is daarentegen niet het geval met het verhaal zelf. 
Het is goed dat dit boek geschreven werd: laten we nooit vergeten wat er gebeurd is!


De auteur:

Samuel de Korte is student geschiedenis aan de universiteit Utrecht.  In zijn vrije tijd schrijft hij artikelen of doet hij onderzoek. Inmiddels heeft hij zijn eerste boek af, over een executie in Zwolle tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hierbij kwam zijn oudoom, Wilhelmus van Dijk, om het leven.
(bron info: mail auteur)

Executie aan de Meppelerstraatweg koopt u bij uw lokale boekhandel of bij:

Boekgegevens:
Titel: Executie aan de Meppelerstraatweg
Auteur: Samuel de Korte
Genre: Geschiedenis, Oorlog en vrede
Uitgave: paperback met illustraties, 179 blz.
Uitgever: Brave New Books, mei 2019
ISBN: 978 94 02190 45 8
NUR: 689

Met dank aan de auteur voor het toezenden van een recensie-exemplaar.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Laat gerust een reactie achter. Dat waardeer ik. Ik zal zo snel mogelijk op de vraag of opmerking reageren. Bij voorbaat mijn dank.