zaterdag 9 mei 2015

'De schaduw van de Mol' van Bob van Laerhoven


De schaduw van de Mol

1916, Bois de Bolante in de onherbergzame Argonne. De loopgravenoorlog woedt heviger dan ooit. In een verlaten mijngang vinden Franse sappeurs een bewusteloze man. De Mol, zoals hij al snel bekend staat, is zijn geheugen kwijt. Bovendien is hij van mening dat hij dood is en dat een ander zijn plaats heeft ingenomen. Frontdokter en psychiater-in-opleiding Michel Denis vermoedt dat het vreemde gedrag van zijn patiënt een gevolg is van shellshock. Het mysterie wordt nog groter wanneer de Mol met behulp van écriture automatique een verhaal begint te schrijven dat zich afspeelt in Wenen en Parijs tussen 1895 en het begin van de Eerste Wereldoorlog, met afwisselend archetypische personages en historische figuren zoals Josef Breuer, een van de grondleggers van de psychoanalyse. Michel Denis, zelf getraumatiseerd na het verlies van een arm door een granaatscherf, en dokter Ferrand, directeur van een instelling voor geesteszieken, raken gefascineerd door de Mol en zetten alles op alles om het geheim van de patiënt te ontrafelen.

Waar, hoe en waarom gaat werkelijkheid over in waan? De Eerste Wereldoorlog is een onthutsende achtergrond voor dit spannende tableau van verlies, onmacht, verdriet, woede en voorzichtig ontluikende liefde.

Om de sfeer van de tijd te proeven, kun je hier de boektrailer kijken.

Ik las dit boek en dit is mijn mening;

Nadat ik de laatste bladzijden las was mijn eerste gedachte: 'ik weet niet waar ik moet beginnen!'. Daarna eerst maar eens mijn aantekeningen doorgelezen en aangevuld. Wat een verhaal zeg!

De keuze voor de titel is snel duidelijk maar verklaart nog niet alles.

Het verhaal begint in 1916 in de Vallée de Meurissons waar dokter Michel Denis door de loopgraven naar het veldhospitaal loopt om de beruchte 'Mol' van dichtbij te bekijken.
Ik kon als het ware de loopgraven ruiken als de auteur schrijft;
'Sinds de twaalfde februari was er na de sneeuwval van de afgelopen weken een lichte dooi ingetreden. Het resultaat was ernaar: door gorgelend ijswater overspoelde loopgraven en ondergelopen mijngangen. De luie, onzindelijk ruikende modder had de kleur van koper.'

Dit boek bestaat uit vijf delen met korte hoofdstukken. Het verhaal van 'de Mol' is op een afwijkende kleur papier gedrukt zodat het meteen duidelijk is dat dit een andere verhaallijn is.
Dit verhaal komt vanuit het onderbewuste van 'de Mol' en speelt zich af vanaf 1875. Het ene verhaal kan niet zonder het andere, ze zijn allebei een teken dat niets op zichzelf staat maar dat gebeurtenissen een verbintenis hebben, ongeacht de tijd en de plaats waarin ze plaatsvinden.

Wat bijzonder benadrukt wordt is de tijd waarin het verhaal zich afspeelt; men staat nog maar in de kinderschoenen wat betreft het verwerken van trauma's en psychiatrische aandoeningen. Ook de redenen waarom iemand een beroep kiest heeft me enorm verbaasd, maar ik geloof het zonder meer.
Het resultaat is er dan ook naar.
Zoals ook nu nog vaak het geval is, wordt homofilie niet geaccepteerd. Een personage gaat zelfs zo ver om te oefenen om meisjes leuk te vinden omdat hij van zijn grootmoeder houdt. Alles lijkt 'goed' te gaan maar uiteindelijk schrijft hij een brief en pleegt vervolgens zelfmoord...

Alle personages zijn duidelijk beschreven. Ze maken zich vaak schuldig aan onnodig hoogdravend taalgebruik, maar dat past wel in het verhaal. Enkele gedachten of brieven kun je in een kleiner lettertype door het verhaal heen lezen. Het valt precies op de goede plek en is weer een aanvulling op waar ik me mee bezig hield tijdens het lezen. Veel leed, maar ook heel veel romantiek en verwijzing naar de klassieke filosofie;
'De wereld, zoals u deze illusie noemt, dokter, is zoals de schaduwen in Plato's grot: een droom die door de ander in ons geprojecteerd wordt in onze geest.'

Op een bepaald moment leek het er op dat ik antwoord zou krijgen op vragen die ik nog had, maar niets was minder waar; met een knal is dit antwoord verdwenen!
Bob van Laerhoven heeft een enorm spannende literaire roman afgeleverd met 'De schaduw van de Mol'.

'Ereis zal iedereen mijn naam kennen'; (Eens zal iedereen mijn naam kennen) wordt door het hele verhaal gebruikt door verschillende personages, zoals ook door Gavrilo Princip. Het is een mengelmoes van karakters; een drummer of trommelaar die er samen voor zorgen dat het verhaal van de ene oorlog naar de andere oorlog gedragen wordt. Alles onder de noemer van: 'Ereis zal iedereen mijn naam kennen'

Het was een heerlijke ontdekkingsreis in 'De schaduw van de Mol'.
Ik heb dit boek enorm graag gelezen!


Over de auteur:

copyright auteursfoto Studio Schrever
Bob Van Laerhoven (1953) is journalist, globetrotter en columnist. Hij publiceerde een groot aantal romans, reisboeken, thrillers, korte verhalen, jeugdboeken en toneelstukken. Met De wraak van Baudelaire won hij de Knack Hercule Poirot-prijs 2007.

Bestel dit boek via uw lokale boekhandel of via:

Boekgegevens:
Titel: De schaduw van de Mol
Auteur: Bob van Laerhoven
Genre: literaire roman
Uitgave: paperback, 362 pagina's
Uitgever: Uitgeverij Houtekiet, november 2014
ISBN: 978 90 8924 310 2

NUR: 301

4 opmerkingen:

  1. Ligt ook nog op mijn recensiestapel

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dit was een eerste kennismaking met het werk van Bob van Laerhoven. Heel bijzonder! Dank je voor je reactie, Ingrid :-)

      Verwijderen
  2. Mooie recensie, Mieke! Ik wil dit boek ook wel lezen, lijkt me erg mooi, boeiend en spannend!

    BeantwoordenVerwijderen

Laat gerust een reactie achter. Dat waardeer ik. Ik zal zo snel mogelijk op de vraag of opmerking reageren. Bij voorbaat mijn dank.