Bijna vernietigd
Drie generaties Jappenkamp
‘Toen ik zo oud was als jij, moest ik het kamp in. Toen was mijn jeugd voorbij.’
Bijna vernietigd is gebaseerd op het oorlogsdagboek van Elleke Rosendaal, waarin ze haar jaren in het Tjideng-kamp in Batavia beschrijft.
Ze is daar ruim drie jaar een onderdrukte gevangene geweest.
Van een levenslustige puber zien we haar veranderen in een cynische jongvolwassene die haar geloof in de mensheid langzaam maar zeker totaal verliest. Haar moeder Anneke speelt een niet onbelangrijke rol in dit alles. Elleke begint een dagboek voor haar vriend Jaap.
“Ze was zo speciaal, zo mooi ook en gevoelig. Ze schreef gedichten en hield een dagboek bij ook al was dat streng verboden en wachtte haar een fikse straf als het uitkwam. Ze kon niet anders, zei ze toen hij haar waarschuwde. Doe dat toch niet meis… je weet de Jappen...
Ellekes dochter groeit op met een moeder die wanhopig probeert van iedere naoorlogse dag een feest te maken. Als de lat zo hoog ligt, kan ontgoocheling niet uitblijven. Ellekes drang naar euforie maakt een normaal gezinsleven onmogelijk. Haar kampervaringen zijn niet alleen bepalend voor haar eigen leven, maar ook voor dat van haar dochter en kleindochter. Oorlogstrauma’s nestelen zich niet alleen in de ziel van degenen die de oorlog daadwerkelijk meemaken maar worden overgegeven aan volgende generaties.
Claudia Biegel beschrijft heel duidelijk hoe ontmoedigend het voor deze mensen geweest moet zijn. Zo veel willen vastleggen voor een ander en bijna niets hebben…
“Elleke telde de pagina’s van het schrift. Nog maar een stuk of elf. Bijna vol dus. Waar haalde ze een nieuw schrift vandaan? Ze moest voortaan nog kleiner schrijven om papier te sparen.”
De in normale druk geprinte vertelling wordt afgewisseld met passages in kleine druk; hier kun je gedeelten uit het dagboek van Elleke meelezen.
Bovendien staat in cursief te lezen hoe wat er later in Amsterdam gebeurde; hoe de oorlog nog doorgewerkt heeft in het gezin van de auteur. is. Dit is heel persoonlijk, maar zonder heel sentimenteel te worden.
“Misschien voelt de moeder zich nu minder eenzaam, hoopt ze. Want dat zegt ze altijd. Dat ze zo vreselijk eenzaam is. Net als Marilyn Monroe. Dat de hele wereld van Marilyn Monroe hield en zij zich toch zo alleen voelde dat ze zelfmoord pleegde.”
Wat me vooral aangesproken heeft is hoe Claudia Biegel heeft neergezet dat de mensen in de kampen steeds minder vrijheid en te eten kregen, zodat ze uiteindelijk niet meer durfden te denken aan of hopen op hun bevrijding.
Mooi om als slot te kunnen lezen over de dochter van de auteur en haar beleving.
Voor mij waren het vier generaties: Anneke, Elleke, Claudia en haar dochter.
Het werd me tijdens het lezen duidelijk dat de tijd soms niet alle wonden heelt… dat is maar een gezegde.
Ik heb ‘Bijna vernietigd – drie generaties Jappenkamp’ graag gelezen.
Respect!
De auteur:
Claudia Biegel (1957) is geboren en getogen in Amsterdam. Ze studeerde culturele antropologie aan de UvA en was jarenlang werkzaam bij VluchtelingenWerk Nederland. Momenteel is als communicatieadviseur verbonden aan de Hogeschool van Amsterdam. Bijna vernietigd is haar vierde boek.
Eerder las ik van Claudia Biegel:
Bijna vernietigd koopt u bij uw lokale boekhandel of bij:
Boekgegevens
Titel: Bijna vernietigd
Drie generaties Jappenkamp
Auteur: Claudia Biegel
Genre: geschiedenis
Genre: geschiedenis
Uitgave: paperback, 224 pagina's
Uitgever: Stichting LM Publishers, juli 2019
ISBN: 9789460225109
Met dank aan Stichting LM Publishers voor het toezenden van een recensie-exemplaar.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Laat gerust een reactie achter. Dat waardeer ik. Ik zal zo snel mogelijk op de vraag of opmerking reageren. Bij voorbaat mijn dank.