Ik las: 'Prikkeldraad' van Dick Wittenberg - verschijnt in september bij Uitgeverij Atlas Contact

Prikkeldraad – een geschiedenis van goed en kwaad

Als je erop let, zie je het overal. Hoe is het mogelijk dat zo’n onooglijk product al bijna anderhalve eeuw zo’n grote invloed heeft op de wereld? Prikkeldraad heeft een fascinerende geschiedenis. Het maakte een einde aan het Wilde Westen. Het veranderde de manier van oorlog voeren. Wat werkte bij dieren, lukte ook met mensen. Zo ontstond een wereldwijd web van barrières. Om bezit te beschermen. Om rijk van arm te scheiden. Om een schijn van veiligheid te bieden.

Dick Wittenberg zocht het menselijke verhaal achter het kille ijzer. Hij reisde naar de Amerikaanse stad De Kalb, waar prikkeldraad werd uitgevonden. Hij zwierf langs het ‘dodendraad’ tussen Nederland en België. Hij trok naar de hekwerkwijken in Johannesburg. Vlijmscherp laat hij zien hoe prikkeldraad ons verdeelt: in hen die binnen mogen en hen die buiten staan.

Dit is een boek dat je niet in één keer uitleest. Er kwam zoveel informatie op me af ook informatie over boeken en schrijvers, dat ik het gedoseerd heb; iedere dag een hoofdstuk of twee.
Een reis door de tijd, over de hele wereld. Heerlijk om te lezen!

In het eerste hoofdstuk werd ik al gewaarschuwd:
'Lezer , wees gewaarschuwd. Wie mij volgt op deze verkenningstocht door de tijd en over de wereld, zie voortaan overal prikkeldraad. Onze reis op het scherpst van de snede start hier.'

De waarschuwing was terecht; ik zag op plaatsen prikkeldraad waar ik het eerder niet gezien had. En toch was het daar vaak al jaren aanwezig, maar ik raakte daar aan gewend en zag het daarom niet meer.

Niet alleen het verslag van de reis van de auteur, maar ook de 'weetjes' die daarin verweven zijn, zijn een genot om te lezen. Ook van de volgende was ik me niet echt bewust. Ik wist het wel, maar ik zag het niet echt;

'Ook Nederlanders houden ongewenste vreemdelingen graag op veilige afstand. Daarom hebben nieuwbouwwijken maar één toegangsweg.' en

'Veel aspirant-kolonisten durfden de gok niet te wagen zolang ze geen idee hadden hoe ze het land van hun keuze konden beschermen. Dat wil zeggen; omheinen. 'Fence', het Engelse woord voor hek, afrastering, omheining, komt van 'defence'; beschutting, verdediging, bescherming.'

De vlotte manier van schrijven, voorzien van de nodige humor, zorgt er voor dat ik iedere dag weer naar dit boek getrokken werd. Ik wilde meer weten en verder lezen over 'de moeder van alle omheiningen' en hoe dat deze uitvinding hele continenten kon en kan verdelen, landen uit elkaar trekken en rijk en arm van elkaar gescheiden kon en kan houden.

Een bijzonder indrukwekkend laatste hoofdstuk (stel: er ontstaan twee soorten mensen. Tenslotte is de evolutie nooit voltooid.), waarin duidelijk wordt dat we al een heel eind op weg zijn met het tot stand brengen van twee werelden, sluit af met deze woorden;

'De Tijdreiziger ziet het symbool van zijn eigen strijd al voor zich: een doorgeknipt stuk prikkeldraad. Tegen barrières die mensen buitensluiten. Tegen apartheid, in welke vorm ook.'

De epiloog vraagt aandacht voor de misvattingen die er zijn over terrorisme, maar ook over illegale migratie.

Ik las over een mogelijke wereld waar je niet blij van wordt maar die ik wel enigszins herken:

'In een bange wereld raakt de samenleving nog verder gefragmenteerd en gepolariseerd. Alle onvrede, alle sociale problemen, alle natuurrampen en conflicten, alle onmacht worden op een vijand vanbinnen en/of – buiten geprojecteerd. In een klimaat van opgeklopte angst bestaat geen veiligheid meer.
In die wereld bloeien de hekken en grijnst overal prikkeldraad.'

We moeten er voor zorgen dat we geen bange wereld helpen creëren.
Er niet aan meewerken, als het ook anders kan.

Ik heb dit boek graag gelezen!

Over de auteur:

Dick Wittenberg (1953) is schrijver en journalist. Hij werkte ruim dertig jaar voor NRC Handelsblad in binnen- en buitenland. Sinds 2013 schrijft hij voor De Correspondent. In 2008 won hij met Jan Banning de Bob den Uyl Prijs voor Binnen is het donker, buiten is het licht, een boek over alledaagse armoede in het dorpje Dickson in Malawi. Voor de reportages waarop het boek gebaseerd is, krijg hij de Dick Scherpenzeel Persprijs en de Vlaamse Filip Decock-prijs. De auteur ontving voor dit boek een werkbeurs van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten.

Boekgegevens:

Titel: Prikkeldraad
Auteur: Dick Wittenberg
Genre: literatuur overig

Uitgave: paperback, 272 pagina's

Uitgever: Uitgeverij Atlas Contact, verschijnt in september 2015

ISBN: 978 90 45024 90 5

NUR: 320

Bestel (of reserveer) dit boek via uw lokale boekhandel of via:

bol.com
Bruna.nl
Ako.nl