Het einde van de
punk in Helsinki
Het is de tijd van de DDR.
Ole, bijgenaamd 'Sid',
is zeventien jaar en vormt samen met zijn vriend Frank de band
Automat. In 1987 reizen de vrienden af naar het communistische
Tsjechoslowakije om een optreden van de beroemde punkband Die Toten
Hosen bij te wonen. Tijdens dit concert ontmoet 'Sid' de Tsjechische
'Nancy'. 'Nancy' groeit op in Tsjechoslowakije. Door middel van
primitieve en rauwe dagboekaantekeningen laat ze de wereld
kennismaken met het moeizame leven van een buitenbeentje onder het
communisme van de jaren tachtig, in een streek die bovendien
getroffen is door de ramp van Tsjernobyl.
Nu, jaren later, runt
Ole een café in een grote stad in het oosten van Duitsland. Hij
wordt voortdurend geplaagd door allerlei herinneringen uit zijn
punkverleden en de ontmoeting met 'Nancy' begint hem parten te
spelen.
Het einde van de
punk in Helsinki is een roman over gebroken relaties,
onophoudelijk verlangen en gemis, en over een wereld die op allerlei
gebieden aan veranderingen onderhevig is. Een roman over punk, dat
ook een totalitair regime kan trotseren. Een roman die terugblikt
zonder te vervallen in nostalgie, maar ook constateert dat de huidige
tijd allerlei tekortkomingen kent.
(foto: Milada Fiserova)
Jaroslav Rudiš (1972)
is een fenomeen binnen de moderne Tsjechische literatuur en het is
eigenlijk een wonder dat van hem nog geen boek in het Nederlands is
verschenen, want bijvoorbeeld in Duitsland is hij inmiddels een
gevierd auteur. Hij is een van de populairste auteurs in Tsjechië,
onder meer vanwege zijn krachtige vertelstijl en treffende
observaties, waarbij hij bovendien het literaire experiment niet
schuwt. Zijn keuze voor pakkende thema’s, zijn voorliefde voor
moderne muziek en de soms gevoelige relatie tussen Tsjechië en
Duitsland, zorgen ervoor dat Rudiš in staat is veel lezers te
bereiken. Daarnaast wordt de literaire kwaliteit van zijn werk
weerspiegeld door de diverse nominaties voor literaire prijzen. Zo
werd hij in 2014 in Duitsland onderscheiden met de Usedomer
Literaturpreis.
Rudiš debuteerde in
2002 met de roman Nebe pod Berlínem (De hemel onder Berlijn)
waarvoor hij werd onderscheiden met de Jiří Orten Prijs
(vergelijkbaar met de Anton Wachterprijs). Hierna volgden nog vijf
romans en de veelgeprezen, hierboven genoemde, driedelige graphic
novel Alois Nebel. Rudiš werkte Alois Nebel om tot een
filmscenario en de film zelf werd een groot succes. Na de première
op het Filmfestival in Venetië werd deze in 2012 onderscheiden met
de Europese Filmprijs voor de beste animatiefilm. In 2013 verzorgde
hij een optreden over de film en zijn graphic novel op Crossing
Border.
Naast auteur is Rudiš
ook actief als muzikant. Begonnen als dj en manager van punkbands
treedt hij tegenwoordig op als zanger van gelegenheidsformaties als
U-bahn en The Bombers bij de presentatie van zijn romans en
vertalingen. Zijn veelzijdigheid blijkt ook uit het feit dat hij
samen met de dichter Igor Malijevský regelmatig een literair
cabaretprogramma verzorgt in het befaamde Praagse Archa Theater.
Samen met Malijevský nam Rudiš in 2007 en 2015 de presentatie op
zich van een theaterprogramma waarin Nederlandse en Tsjechische
auteurs elkaar ontmoetten.
Zijn laatste project is
de Kafka band waarmee hij internationaal rondreist. Het is een
audiovisuele voorstelling geïnspireerd op Kafka’s Het slot dat
onlangs in Tsjechië als graphic novel is verschenen. Voorjaar 2014
trad Rudiš met deze voorstelling onder meer op in Eye in Amsterdam.
Tot slot was Rudiš in 2014 in Nederland te gast bij de Nacht van de
literatuur.
Zoals de titel al
aangeeft, put Rudiš in Konec punku v Helsinkách (Het einde
van de punk in Helsinki), verschenen in 2010, uit zijn ervaringen in
de punkscène van de jaren tachtig in Tsjecho-slowakije en
Oost-Duitsland. Het boek is reeds in het Pools, Duits, Fins en Frans
verschenen. Het is een roman over de laatste punkgeneratie en over
wat er twintig jaar later van hen rest. Een boek over verlangen,
verlies en teleurstelling, maar voor lezers in West-Europa en
Nederland zeker ook interessant vanwege de confrontatie met een
wereld waarvan weinigen weten dat die toen ook bestond: de actieve,
deels ondergrondse, punkcultuur in het voormalige Oostblok van de
jaren tachtig.
Boekpresentatie:
Op 21 januari 2016
verschijnt Het einde van de punk in Helsinki in het Nederlands bij
Uitgeverij Nobelman.
Jaroslav Rudiš
presenteert zijn roman Het einde van de punk in Helsinki in
het Honorair Consulaat van de Tsjechische Republiek (Hampshire Hotel
– Groningen Centre, Radesingel 50, Groningen).
Hij
gaat in gesprek met zijn vertaler Edgar de Bruin en Sander Brouwer
(RUG). De presentatie zal worden gegeven in het Engels.
Meer
informatie: http://hague.czechcentres.cz
en www.nobelman.nl
Boekgegevens:
Titel: Het einde van
de punk in Helsinki
Auteur: Jaroslav Rudiš
Genre: roman
Uitgave: paperback, 335 pagina's
Uitgave: paperback, 335 pagina's
Uitgever: Uitgeverij
Nobelman
ISBN: 978 94 91737 16
90
NUR: 302
Oorspronkelijke titel:
Konec punku v Helsinkách
Vertaald door Edgar de
Bruin
Een DDR versie van Sid en Nancy. Best wel interessant om eens te lezen over die kant. In die tijd had je geen idee hoe het er daar aan toe ging. Punk was destijds toch al een ondergronds iets, ook in Nederland.
BeantwoordenVerwijderenDank voor je reactie, Hans.
Verwijderen